یکی از فاکتورهای مهم در کاهش خستگی و ایجاد شرایط مناسب بدنی، تنفس و ضربان قلب است. شیوه تنفس بر ضربان قلب تاثیر میگذارد و کنترل آن میتواند برای ورزشکاران بسیار مفید باشد. پایگاه اینترنتی «علم ورزش» نیز در این باره مقالهای را منتشر کرده است که نتایج تحقیقات محققان را در این زمینه نشان میدهد. ضربان قلب همیشه با فواصل منظم ایجاد نمیشود. تغییرات کوچکی هستند که میتوانند ضربان قلب را منظم کنند. ضربان قلب به وسیله سیستم عصبی خود مختار منظم میشود، سیستم عصبی سمپاتیک به قلب شتاب میبخشد و سیستم عصبی پاراسمپاتیک از شتاب ضربان قلب کم میکند.
منظم بودن ضربان قلب برای ورزشکاران بسیار اهمیت دارد. محققان منشا خستگی ورزشکاران را در نامنظم بودن ضربان قلب می دانند، هر چقدر ضربان قلب منظمتر باشد، شرایط جسمانی ورزشکاران بهتر خواهد بود و بالعکس، اگر ضربان قلب منظم نباشد خستگی بیشتری ایجاد خواهد شد، به هنگام بهبودی ورزشکاران ورزشهای استقامتی یکی از مهمترین نکات که باید به آن توجه کرد ضربان قلب و تنظیم آن است.
ضربان قلب با تنفس در ارتباط است، هنگامی که دم می گیریم، ضربان قلب شتاب میگیرد و به هنگام باز دم از شتاب آن کاسته میشود.
محققان با انجام تحقیقات بر روی تعدادی ورزشکار تنفس کنترل شده و تنفس غیر اختیاری را مقایسه کردند. این تحقیقات به مدت سه هفته بر روی تعدادی از ورزشکاران استقامتی انجام شد، فرکانس ضربان قلب این افراد هر روز صبح به هنگام برخاستن از خواب و دراز کشیده اندازه گیری شده است. نتایج این تحقیقات نشان داده است که اختلاف چشمگیری بین این دو روش تنفس وجود دارد. تفاوت بین این دو روش تنفسی را میتوان با تفاوت در فعالیت تیم عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک در دو روش توجیه کرد. کنترل ضربان قلب و تنفس مناسب میتواند به ورزشکار کمک کند تا از عهده فعالیت ورزش سنگین خود بربیاید و با خستگی مقابله کند.تنفس مناسب برای هر ورزشکار به نوع ورزش او و واکنشهای بدنیاش بستگی دارد.
ورزشکاران بهتر است با انجام آزمایشات و با کمک دستگاههای اندازه گیری ورزشکاران به فرکانس ضربان قلب مناسب و روش تنفسی مناسب خود پی ببرند و از آنها استفاده کنند.