فوتبال چیزی شبیه زندگی است! این جمله را بارها شنیدهایم اما اکنون فوتبالی که در ایران شاهد هستیم به هیچ عنوان به زندگی ما ایرانیها شباهت ندارد. هیچ اثری از احترام در آن نمیبینیم، کوچکترین خوشرفتاری را از هواداران دو تیم محبوب پایتخت شاهد نیستیم. هرچه میبینیم بی ادبی و بیاخلاقی است.
در همین دو روز گذشته شاهد دو اتفاق تلخ در پایتخت بودیم. فحاشی به مهرداد میناوند بازیکن اسبق پرسپولیس در بازی دوستانه تیم خونه به خونه از سوی هواداران استقلال و یک روز بعد شعارهای زشتتر هواداران پرسپولیس علیه محسن فروزان بازیکن اسبق پرسپولیس مشتی از خروارها بیفرهنگی تماشاگران فوتبال ایران است.
پس نباید شعار بدهیم که بهترین تماشاگران دنیا را داریم. آیا واقعا بهترین تماشاگران دنیا به بازیکن سابق تیم ملی حتی اگر پیراهن رقیب را پوشیده باشد فحش میدهند؟! آیا با فرهنگترین تماشاگران به یک دروازهبان جوان و تازهداماد ناسزا میگویند چون استقلالی بوده؟! خودمان را گول نزنیم. سالهاست که دیگر بهترین تماشاگران دنیا را نداریم. سالهاست که به دره بیفرهنگی در فوتبال سقوط کردهایم.
استقلال مجبور است لیگ برتر شانزدهم را بدون تماشاگر آغاز کند دلیلش را میدانید؟! قطعا به خاطر رفتار شایسته هوادارانش این تنبیه در نظر گرفته نشده است! هواداران پرسپولیس هم سالهاست که رفتارهایی مشابه هواداران استقلال دارند. انگار فراموش کردهایم که ما همه ایرانی هستیم. همه متعلق به همین آب و خاک هستیم. سرزمینی که برای حفظ مرزهای پرگهرش خونها ریخته شده و جانفشانیها شده است. سرزمینی که امنیتش را مدیون تلاشهای شبانهروزی و رشادتهای پاسداران و مرزداران و سربازان گمنام امام زمان هستیم.
با وجود همین نعمت امنیت است که من و تو امروز بدون دغدغه در ورزشگاههای پایتخت و سراسر کشور فوتبال میبینیم تا لذت ببریم و از بودن در کنار هموطنمان از دیدن رقابت مردانه و جوانمردانه دو تیم ایرانی به خود ببالیم و کیفور شویم اما متاسفانه همه این نعمتها را نه تنها نمیبینیم بلکه کفران نعمت هم میکنیم. هموطن ورزشکار خود را به باد فحش و ناسزا میگیریم. احترام واژه گمشدهای در فوتبال ما شده است آن هم در حالی که لیگ برتر هنوز شروع نشده است.
این دو اتفاق در تمرین دو تیم استقلال و پرسپولیس و در بازیهای دوستانه رخ داده هنوز رقابتهای جدی شروع نشده فحاشیها شروع شده است.
بدون تعارف برترین تماشاگران دنیا نیستیم چون میدان فوتبال را با میدان جنگ اشتباه گرفتهایم در حالی که بزرگان دین ما هم توصیه کردهاند که حتی با دشمنت هم بدزبانی نکن! با این وضعیت شاید بدترین تماشاگران را داشته باشیم.
چرا در سایه امنیت کشور ایران اسلامیمان ابتداییترین مسایل اخلاقی را در میدانهای ورزشی رعایت نمیکنیم؟! مگر قرار نبود ورزشگاها و ورزشهای ما عرصهای برای نمایش فرهنگ بالای ایرانی و اسلامی ما باشد و انسانساز باشد؟ آیا این در مرام ایرانیهاست که به هموطنشان رکیکترین فحشها را نسبت بدهند؟ پیامبر اسلام به خوش خلقی معروف بود. آن بزرگوار هم با رفتار و هم با کردارشان بارها مسلمانان را از به کاربردن کلمات ناشایست برحذر داشته است.
دوست نداریم که برای ملت مسلمان ایران الگوهای غربی را مثال بزنیم که فرهنگ والای ایران و اسلام سرشار از سرمشقهایی برای تمام جهان است از حضرت علی (ع) که دوست و دشمن معرفت و جوانمردیاش را ستایش کردند تا حضرت امام حسین (ع) که از دین با خونش دفاع کرد اما شاید برای آن عده تماشاگران فحاشی که در ورزشگاهها هیچ چیزی را به جز برد نمیخواهند و همواره از کشورشان ایراد میگیرند و خودشان را با اروپا مقایسه میکنند بد نباشد که به رفتار پسربچه پرتغالی اشاره کنیم که مرد فرانسوی را بعد از باخت در فینال جام ملتهای اروپا دلداری داد! صحنهای که بزرگترین رسانههای جهان آن را زیباترین صحنه جام ملتهای اروپا دانستند یعنی حتی از گلهای رونالدو هم حرکت آن پسربچه قشنگتر بود!
شاید یادآوری رفتارهای تماشاگران ایسلند بعد از باخت هم خالی از لطف نباشد. کنار هم نشستن تماشاگران آلمانی و فرانسوی در مرحله نیمه نهایی جام ملتها هم خوب است در ذهنمان مرور کنیم و بعد بگوییم چرا ما با هموطن خود بدزبانی و بدرفتاری میکنیم؟ کاش بدانیم که فوتبال میدانی برای دوستیهای بیشتر است نه افزودن به کینههای واهی و دشمنیهای بیهوده. کری خوانی ورزشی هیچ سنخیتی با ناسزاگویی و رفتار زشت در ورزشگاهها ندارد اما انگار احترام گمشده بزرگ فوتبال ایران است.
شاید برای همین است که در فضای مجازی هم بیمحابا به غریبه و آشنا حمله میکنیم و ناسزا میگوییم حتی به یک خارجی و به زبان فارسی آنقدر این رفتارهای زشت را ادامه دادهایم که حتی برخی کانالهای ماهوارهای فارسی زبان هم که خیلی با فرهنگ ایرانی و اسلامی مانوس نیستند به این رفتار اعتراض میکنند! نمیدانیم چطور باید فرهنگسازی کنیم؟! واقعا با انتخاب چند اسم برای چند هفته فوتبال و لیگ برتر و اهدای گل و لوح تقدیر به چند پیشکسوت میتوان ریشه ناسزاگویی و رفتار زشت تماشاگران را خشکاند؟ انگار باید فکری دیگر اندیشید. باید طرحی نو درانداخت برای این فوتبال پرمخاطب و بیفرهنگ… باید به تماشاگران مان یاد بدهیم لذت فوتبال دیدن به فحاشی نیست. به رفتار دوستانه است.