می‌توان گفت، یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری، در نوع خود بی‌سابقه است؛ بی‌سابقه از آن حیث که تا کنون افرادی خود را برای این انتخابات کاندیدا کرده‌اند. هرچند این کاندیدا‌ها ـ که اکنون آرایش سیاسی انتخابات یازدهم را تشکیل داده‌اند ـ کاندیداهای حزبی نیستند، می‌توان به صورت گروه آنان را بخش‌بندی کرد تا بتوان تا اندازهای جهت‌گیری‌های آنان را مشخص کرد.
به گزارش «تابناک»، هم‌‌اکنون در آرایش انتخابات یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، پنج گروه ـ تا اندازهای متفاوت و متمایز ـ را می‌توان از هم جدا کرد؛ تمایزی که شاید مهمترین اتفاق آن شکل‌گیری گروه کاندیداهای فراجناحی و مستقل است که در صدر آن‌ها، محسن رضایی قرار دارد.
طیف اصولگرایان در حال حاضر با پنج گروه، کاندیدای خود برای انتخابات ریاست جمهوری را سازماندهی کرده‌اند. جسته و گریخته شنیده می‌شود که شاید این پنج گروه در پایان با یک یا دو کاندیدا در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کنند؛ اتفاقی که بعید است رخ دهد، چرا که در انتخابات مجلس نهم ـ که اصولگرایان ذیل جامعتین، کلی ادعای وحدت اصولگرایی داشتند ـ قادر به این کار نشدند، چه برسد به این انتخابات که هر کدام از اصولگرایان، خود داعیه ریاست جمهوری را دارند.
در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری، اصولگرایان با دو ائتلاف، یک جبهه، یک طیف و دو جمعیت متحد، شرکت خواهند کرد:
نخستین گروهی از اصولگرایان که خود را آماده انتخابات ریاست جمهوری کردند، ائتلاف ۱+۲، متشکل از حداد عادل، قالیباف و ولایتی بود. مرور زمان نشان داد که این ائتلاف، ائتلافی بسته است که تمایلی قوی برای شرکت دادن کاندیداهای دیگر را به درون خود ندارد.
بلافاصله پس از شکل‌گیری این ائتلاف، راست سنتی که انعطاف ناپذیری ائتلاف سه‌گانه را دید و دریافت که احتمالا کاندیداهای آنان به ائتلاف سه نفره راه نخواهد یافت، ائتلافی پنجگانه را تشکیل داد؛ ائتلافی که متشکل از کاندیداهای احتمالی جامعه روحانیت مبارز، جبهه پیروان و هیأت‌های مؤتلفه است. بدین ترتیب که حجت‌الاسلام ابوترابی و پور محمدی از جامعه روحانیت، محمد‌رضا باهنر و منوچهر متکی از جبهه پیروان و یحیی آل اسحاق از هیأت‌های مؤتلفه در آن حضور دارند.
اما گروه سوم از اصولگرایان که از همان آغاز کار و با توجه به مشی آنان انتظار می‌رفت به دنبال کاندیدای مستقل و اختصاصی خود باشند، جبهه پایداری بود. آنان که خود را میراث دار گفتمانی موسوم به سوم تیر می‌دانند، نخست سه گزینه جلیلی، فتاح و لنکرانی را برای کاندیداتوری معرفی کردند، اما سرانجام به گزینه نهایی یعنی، باقری لنکرانی رسیدند. اما خبر دیدار سعید جلیلی، یکی از کاندیداهای احتمالی مورد نظر آنان با یکی دیگر از گروه‌های اصولگرا، سران این جبهه را حسابی عصبانی کرد.
گروه چهارم از اصولگرایان که خود را آماده انتخابات ریاست جمهوری می‌کند، جمعیت ایثارگران و رهپویان هستند. این دو گروه که در انتخابات مجلس نهم، داعیه دار وحدت اصولگرایی بودند و بیشترین کاندیدا را هم در فهرست جبهه متحد اصولگرایان داشتند، انتظار می‌رفت که در حکم نیروهای عملیاتی ائتلاف سه نفره عمل کنند؛ اما بناگاه خود کاندیدای جدیدی به نام علیرضا زاکانی را معرفی کردند که البته تحلیل‌های متفاوتی درباره کار آنان هست.
اما گروه آخر اصولگرایان، طیف نزدیک به دولت هستند؛ طیفی که هم مدعی گفتمان سوم تیر و نزدیکی به جبهه پایداری است و هم دربردارنده جریان انحرافی است که خود اصولگریان این نام را برای آنان برگزیده‌اند.
شاید لازم باشد نام جدیدی برای این نوع از اصولگرایی برگزید؛ اما نمی‌شود آنان را جدا از جریان‌های اصولگرایی مطرح کرد. چه آن که تفکرات و عقاید شخص اول این حلقه ـ که محمود احمدی‌نژاد است ـ و چه افراد و شخصیت‌های پشتیبانی کننده از این جریان در این هشت سال، همگی اصولگرا بوده‌اند؛ اما اینکه برخی در سال‌های اخیر از این گروه فرار می‌کنند، مسأله دیگری است که آن هم جای تحلیل دارد. مهمترین کاندیداهای این گروه اسفندیار رحیم مشایی و کاندیداهای پیرامونی آن، الهام، نیکزاد، صالحی، چمران و… هستند.
هنوز در جریان اصلاحات، گمانه‌زنی‌ها برای کاندیداتوری سید محمد خاتمی و اکبر هاشمی رفسنجانی ادامه دارد. محمد خاتمی رهبری جریان اصلاحات را بر عهده دارد، ولی هاشمی رفسنجانی، شخصیتی است که سال‌های سال، جریان حزب‌الله از او در مقابل اصلاح طلبان دفاع کرده است؛ یعنی از سال ۷۶ و تا ۸۴ که اوج حاکمیت جریان اصلاح‌طلبان بود، هاشمی مورد بی‌مهری اصلاح طلبان بود و این جریان موسوم به حزب الله بود که از وی حمایت می‌کرد.
در انتخابات سال ۸۴ و ۸۸ و تقابل وی با احمدی‌نژاد، اصلاح طلب بودن وی را به ذهن متبادر کرد و اینک اصلاح طلبان از وی انتظار کاندیداتوری دارند. به هر حال، این دو تا کنون نیامده‌اند و جبهه اصلاحات تا کنون با گزینه‌هایی همچون عارف، شریعتمداری، اعلمی، کواکبیان، حسن روحانی و مهرعلیزاده حضور دارند.
اینفوگرافی زیر، شمایی گرافیکی از آرایش انتخابات ریاست جمهوری را نشان می‌‌دهد.
