انتشار ریز قراردادهای پرسپولیسیها مردم را بر آن داشته که از رقم قرارداد سایر تیمها هم مطلع شوند. شاید لازم است که تصمیم مسئولان فوتبال ایران برای شفافسازی مالی باشگاهها در فصل آینده همین امروز محقق شود.
دیروز (دوشنبه) گزارشی منتشر شد که حاوی ریز قراردادها و مبالغ دریافتی بازیکنان و کادر فنی تیم فوتبال پرسپولیس بود. این گزارش از لحظه انتشار سر و صدای زیادی به پا کرد و جنجالهای رسانهای زیادی را حاصل کرد. شاید مهمترین باز خورد انتشار این گزارش واکنش شدید علی دایی به مفاد آن بود و در برنامه «90» این هفته مدعی شد که این ارقام “دروغین” است و وزارت ورزش و جوانان قصد “سند سازی” علیه پرسپولیس را داشته است!
انتشار ریز قراردادهای یک تیم فوتبال برای نخستین بار بود که در ایران رخ میداد و همین مساله باعث شد که یک شوک رسانهای حادث شود. باز خورد خوب و استقبال زیاد مخاطبان از انتشار این گزارش نشان داد که مردم بسیار مشتاق هستند که قراردادهای فوتبالیستها کاملا شفاف باشد.
مسئولان سازمان لیگ و وزارت ورزش و جوانان تصمیم گرفتهاند که در فصل آینده این مسائل را شفاف کنند و از این رو از باشگاهها خواستهاند که قراردادهای فصل آیندهشان را اعلام کنند. به نظر میآید با اتفاقات پیش آمده در روزهای اخیر لازم است که این اقدام هر چه سریعتر صورت بگیرد تا هر گونه شائبه و سوء برداشتی برطرف شود.
گزارش دوشنبه حاوی رقم قرارداد پرسپولیسیها بود و با توجه به این که مردم میخواهند رقم سایر تیمها هم مشخص شود، به نظر میرسد این اقدام ضروری است. در صورت انتشار رقم قرارداد سایر تیمهای لیگ برتری، میتوان بین این ارقام مقایسه انجام داد و به این نتیجه رسید که وضعیت قرارداد تیمهایی مثل استقلال ، سپاهان، تراکتورسازی ، فولاد، نفت و سایر تیمها چگونه است.
با توجه به سابقه تیمهای لیگ برتری و هزینههایی که به صورت شفاهی مطرح میشود ، دور از تصور نیست که اکنون وضعیت تیمهای نامدار لیگ برتر مانند استقلال، تراکتورسازی و سپاهان مثل پرسپولیس باشد و دست کم تفاوت خیلی زیادی نداشته باشد. در فضای کنونی که همه چیز به سر پرسپولیسیها خراب شده، انتشار قرارداد سایر تیمها میتواند باعث شود که وضعیت ماجرا و جایگاه پرسپولیس در میان سایر تیمها از نظر هزینه کرد سالانه مشخص شود.
از سویی دیگر وضعیت اقتصادی کشور در شرایطی است که به اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی به شدت نیاز است و آن طور که در اظهار نظرهای مقامات بلند پایه کشور مشهود است، وضعیت به گونهای است که باید همه سازمانها و نهادهای دولتی و غیر دولتی در کشور این سیاستها را سر لوحه کار خود قرار دهند.
هر روز در صدا و سیما و رسانهها ، مصاحبه مسئولان اقتصادی و سیاسی کشور منتشر میشود که از مردم میخواهند از دریافت یارانه انصراف دهند و این نشان دهنده وضعیت “خاص” اقتصادی در کشور است.
علاوه بر این گزارشها، فیلم و سریالهای تلویزیونی هم حاوی چنین درخواست هایی هستند که گاهی در لفافه و گاهی به صراحت بیان میشود. همه اینها نشان میدهد که وضعیت اقتصادی کشور در شرایط ویژه قرار دارد و حالا سوالی که پیش میآید این است که چرا اهالی فوتبال نباید به این جریان بپیوندند؟
در طول سالهای گذشته و از روزی که فوتبال ایران اصطلاحا حرفهای شده رقم قرارداد بازیکنان به صورت افسار گسیخته افزایش یافته و اکنون به جایی رسیده که معلوم نیست به چه حسابی به برخی از بازیکنان بیکیفیت رقمهای میلیاردی پرداخت میشود؟
علاوه بر قراردادهایی که خود با هزار حرف و حدیث منعقد میشوند، اعطای زمین و خودرو و مسائلی از این است هم مزید بر علت شده که مردم از اهالی فوتبال انتظار شفاف سازی داشته باشند.
در کشورهای صاحب فوتبال ضمن این که قراردادهای بازیکنان تا حدود زیادی علنی و شفاف است، دیگر از قرارداد داخلی و پول های خارج از قرارداد خبری نیست. اگر بازیکن یا مربی پولی را به عنوان دستمزد دریافت میکند، بر اساس آن مالیات میپردازد و نمیشود که رقم قرارداد یک باشگاه با آنچه به اداره مالیات اعلام میشود تفاوت داشته باشد. البته نباید این مساله را از نظر دور داشت که رقم قرارداد فوتبالیستهای حرفهای در همه جای دنیا از متوسط درآمد افراد جامعه بیشتر است، اما ضمن این که قراردادها شفاف است، پرداخت مالیات هم به موقع انجام میشود. همین ماه گذشته بود که مدیرعامل باشگاه بزرگ بایرن مونیخ به دلیل تخلف مالیاتش به سه سال و نیم به زندان محکوم شد. این مساله از عزم جدی این کشورها در این زمینه حکایت میکند.
از سوی دیگر ماجرای فوتبال ایران و قراردادهای خلاف واقع و گزاف آن به عملکرد دولتها در امر ورزش باز میگردد. در طول سالهای گذشته سازمان تربیت بدنی و پس از آن وزارت ورزش و جوانان ، ضعیفترین مدیران را در راس باشگاههای بزرگ قرار دادند و جز در موارد معدود، این مدیران که اغلب از وضعیت فوتبال آگاهی چندانی نداشتند به گرانتر شدن بدنه فوتبال دامن زدند.
بدون شک مدیری که اطلاع کافی از وضعیت فوتبال ندارد و بازیکنان را به خوبی نمی شناسد و مهمتر از آن در قبال پولی که خرج میکند پاسخگو نیست، به صرف بزرگنمایی یک بازیکن از سوی افراد یا رسانهها حاضر میشود با قیمت بالایی او را جذب کند و به این ترتیب روز به روز رقم قراردادها بالا میرود.
این جاست که وظیفه سازمان لیگ ، فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش و جوانان سنگین میشود. این سازمانها موظف هستند که هر چه سریعتر در راستای شفاف سازی مالی فوتبال اقدام کنند.
کمترین فایده شفافسازی مالی باشگاهها، ایجاد جو روانی آرام در فوتبال و ارزیابی صحیح مردم به عنوان صاحبان اصلی فوتبال خواهد بود. در آن صورت، دیگر انتشار رقم قراردادهای یک تیم لیگ برتری، یک تابوی دست نیافتنی نخواهد بود که با انتشارش سیلی از واکنش های خوب و بد را ایجاد میکند. در آن شرایط، اعلام رقم قراردادها به یک اصل و قانون تبدیل میشود و همین کار به ظاهر کوچک جلوی بسیاری از مفسدهها و تخلفات مالی را در پرطرفدارترین رشته ورزشی ایران خواهد گرفت.